Over Essenkade 2
Essenkade 2 in beeld voor opvang asielzoekers
De gemeente Houten wijst het pand aan de Essenkade 2 aan als locatie om te onderzoeken of de opvang van 337 asielzoekers mogelijk is. Na consultatie onder inwoners en inventarisatie van de gemeente bleek dit de enig haalbare en beschikbare optie voor opvang. Er wordt nu eerst onderzocht of het kan op deze plek. Het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) wil het gebouw kopen en aanpassen voor opvang.
Waarom deze plek?
Volgens de Spreidingswet moet elke gemeente vluchtelingen helpen. Houten moet 337 opvangplekken regelen. Eerst wilde de gemeente opvang organiseren in Houten Oost, maar dat was niet haalbaar. Essenkade 2 was eerder een optie, maar toen was het plan om het pand te huren en gebruiken voor verschillende doelgroepen, zoals spoedzoekers en maatschappelijke organisaties. Dit bleek te ingewikkeld. Zodra het COA het pand heeft gekocht, kan het zich volledig richten op de opvang van asielzoekers.
Hoe verloopt de opvang?
Eerst wordt onderzocht of het terrein geschikt is. Als de haalbaarheidsonderzoeken positief zijn, kan COA een vergunningaanvraag voor tijdelijke opvang indienen. Het COA werkt daarnaast aan opvangplaatsen voor langere duur op dezelfde locatie. Als alles goed gaat en de verbouwing klaar is, verhuizen de tijdelijke bewoners naar de ruimte voor opvang voor langere duur.
Andere plannen voor Essenkade 2
De gemeente Houten en het COA kijken of er ook tijdelijke woningen kunnen komen voor spoedzoekers en ruimte voor maatschappelijke organisaties. Deze plannen staan apart van de opvang van asielzoekers, maar worden meegenomen in de plannen voor het terrein.
Samen in gesprek
De komst van een opvanglocatie roept vragen op. Daarom starten de gemeente en het COA een participatietraject. Inwoners kunnen meedenken over veiligheid, leefbaarheid en inrichting van de opvang. Ook komt er 24/7 beveiliging, begeleiding en dagbesteding voor de bewoners.
Houten helpt vluchtelingen
De gemeenteraad nam de motie ‘Vluchtelingen kunnen niet wachten’ aan. De gemeente laat hiermee zien dat zij haar verantwoordelijkheid neemt voor mensen die vluchten voor oorlog en geweld. Dit gebeurt met zorg en aandacht.
Vragen of zorgen?
Nadat de gemeenteraad besloten heeft over het aanwijzen van de Essenkade als opvanglocatie, begint het participatietraject. Inwoners krijgen hierover op tijd informatie via deze website, houtenpraatmee.nl en de gemeentepagina in ‘t Groentje. Op Houten Praat Mee vindt u een Q&A met antwoorden op veelgestelde vragen en een planning van de vervolgstappen. Staat uw vraag er niet bij? Mail dan naar opvang@houten.nl(Verwijst naar een e-mailadres). Wij proberen uw vraag binnen vijf werkdagen te beantwoorden.
Waarom is Essenkade 2 nu wel een geschikte plek voor een AZC?
Twee jaar geleden lukte het niet om aan Essenkade 2 een opvanglocatie voor asielzoekers te realiseren. Het ging toen om een situatie waarbij de gemeente zou huren van de eigenaar. Er waren verder verschillende partijen tegelijk betrokken: het COA, de woningcorporatie en organisaties zoals de Voedselbank, Doorgeefluik en De KrachtFabriek. Dat bij elkaar maakte het plan ingewikkeld en duur. Uiteindelijk bleek het daardoor niet haalbaar.
Nu is de situatie anders. Het COA (Centraal Orgaan opvang Asielzoekers) wil het gebouw aan Essenkade 2 zelf kopen. Hierdoor zijn er minder partijen betrokken. Volgens de eerste berekeningen is het plan nu wél haalbaar. De komende weken onderzoekt het COA dit verder.
We snappen dat u vragen kunt hebben, vooral als u dit pand kent of er dichtbij woont. Goed om te weten: we blijven u eerlijk en op tijd informeren. Want alleen met heldere informatie komen we samen verder.
Waarom komen er 337 asielzoekers? Kan Houten dat wel aan?
In Nederland geldt de Spreidingswet. Deze wet verplicht gemeenten om een eerlijk deel van de opvang van asielzoekers op zich te nemen. Voor Houten betekent dit 337 plekken.
We snappen dat dit aantal voor sommigen groot lijkt. Wij denken dat Houten dit aankan. We werken hierin samen met het COA. Er komen afspraken over bijvoorbeeld veiligheid, dagbesteding en taalles. In andere gemeenten – zoals Zutphen, Zeist en Heerhugowaard – zijn vergelijkbare opvanglocaties met goede ervaringen.
Wat is er gedaan met de resultaten van de enquête op houtenpraatmee.nl?
Veel inwoners dachten mee via het platform houtenpraatmee.nl. Hartelijk dank daarvoor! Er werden meerdere locaties genoemd. Na onderzoek bleek dat slechts één locatie echt geschikt en haalbaar is: Essenkade 2. We hebben onvoldoende kleinere plekken om spreiding te realiseren. Daarom hebben we uiteindelijk moeten kiezen voor één grotere opvangplek. Voordeel is wel dat dit het organiseren van beveiliging, les en activiteiten makkelijker én goedkoper maakt.
Als de betaalbare woningbouw uit de Houten Hub niet doorgaat, wordt er dan nog wel gebouwd voor eigen bewoners/starters?
Er zijn al verschillende projecten waar binnen Houten gebouwd wordt in de betaalbare sector. Aan de Kromme Schaft (in het voormalig KPN-kantoor) worden 234 betaalbare appartementen gerealiseerd, daarnaast is ook aan de Randhoeve 221 de vergunning verleend voor de realisatie van 88 betaalbare appartementen. Verder werkt de gemeente hard aan de gebiedsvisie voor het centrum, De Molenzoom en De Koppeling (CMK). Hier moeten 2000 woningen toegevoegd worden, waarvan 30 procent sociale huurwoningen en nog 36% binnen het betaalbare segment. Zo wil de gemeente zich hard maken om meer aanbod op de woningmarkt te krijgen.
Wat is het verschil tussen noodopvang, crisisopvang en gewone opvang?
Noodopvang is tijdelijke opvang, bijvoorbeeld in verplaatsbare woningen. Noodopvang biedt wel voorzieningen zoals zelf koken en dagbesteding. Crisisopvang is nog korter (bijvoorbeeld een of twee maanden) en soberder: mensen slapen bijvoorbeeld op veldbedden in een sporthal. Gewone opvang, zoals op de Essenkade, is stabieler en biedt goede voorzieningen.
Waarom kiest Houten voor een AZC, terwijl de minister de Spreidingswet misschien wil stoppen?
Op dit moment geldt de Spreidingswet gewoon. En zolang die wet geldt, willen én moeten we eraan voldoen. Ook zonder deze wet vinden wij het als gemeente belangrijk om vluchtelingen op te vangen. Als de wet al zou worden ingetrokken, is dat op zijn vroegst ergens in de loop van 2026.
Heeft de komst van een AZC invloed op de woningmarkt in Houten?
Asielzoekers hebben geen recht op een woning. Pas als iemand een verblijfsvergunning krijgt, wordt diegene een statushouder. Soms krijgen statushouders voorrang op een sociale huurwoning, maar dat gebeurt niet standaard. Onderzoek laat zien dat dit de wachtlijsten gemiddeld met slechts drie maanden verlengt.
Zakt mijn woning in waarde door de komst van een AZC?
Uit meerdere onderzoeken blijkt: de waarde van woningen daalt niet automatisch door de komst van een AZC. Mocht er toch aantoonbare schade zijn, dan kan soms een schadevergoeding worden aangevraagd.
Ik wil iets doen voor asielzoekers. Kan dat?
Ja, graag zelfs! In Houten zijn al veel betrokken inwoners. U kunt helpen met taal, activiteiten of gewoon kennismaken. Binnenkort kunt u zich aanmelden via het platform houtenpraatmee.nl of via een contactpersoon.
Hoe verloopt het besluitproces en wat is de rol van inwoners?
De gemeenteraad neemt uiteindelijk het besluit. Tot die tijd kunnen inwoners zorgen, ideeën of suggesties delen. Zo willen we onduidelijkheden uit eerdere trajecten voorkomen.
Via houtenpraatmee.nl, de gemeentelijke website, brieven aan ondernemers en omwonenden en bijeenkomsten voor genodigden, we houden u actief op de hoogte!
Hoe gaat de gemeente om met inwoners die tegen de komst van het AZC zijn?
We luisteren naar de zorgen en kijken wat we kunnen doen om die zorgen te weg te nemen. We leggen uit waarom we dit doen. Ons doel is begrip opbouwen.
Hoe zit het met veiligheid in en rond het AZC?
Er komt 24/7 beveiliging op de locatie, extra toezicht in de buurt en een veiligheidsplan. De locatie ligt op een bedrijventerrein. Als later blijkt dat minder beveiliging nodig is, kunnen we afschalen.
Wie regelt die beveiliging?
Het COA regelt de beveiliging op het terrein. De gemeente zorgt voor toezicht in de openbare ruimte. Het veiligheidsplan wordt nu verder uitgewerkt.
Komen er ook 'veilige landers' naar Houten?
Veilige landers vormen slechts een zeer klein deel van het totaal aantal asielzoekers. We sluiten niet 100% uit dat er ook in Houten enkele veilige landers worden opgevangen. De ervaring leert dat bij grotere concentraties de kans op problemen toeneemt, en daar is hier geen sprake van.
Komen er ook minderjarige alleenstaande Syriërs naar Houten?
We zijn niet van plan alleenstaande minderjarigen op te vangen op de Essenkade.
Wat als de problemen veroorzakende minderjarige alleenstaande Syriërs vanuit Utrecht naar Houten komen?
We weten op voorhand natuurlijk niet of dat het geval zal zijn. Tot nog toe is dat in ieder geval nog nooit gebeurd. We zullen hierover nauw contact onderhouden met de politie.
Wat als het COA zich niet aan de afspraken houdt?
Afspraken worden goed vastgelegd. Bij problemen zoeken we samen naar oplossingen, en we houden u daarvan op de hoogte.
Hoe lang blijft het AZC op deze locatie?
Het COA vraagt om een langdurige locatie van minimaal 15 jaar. De gemeenteraad besluit uiteindelijk over de duur.
Hoe ziet het leven eruit in een AZC?
In 2023 maakte de NPO de documentaire 'Bij ons op het AZC'. Die geeft een eerlijk beeld van het leven in een opvangcentrum. We raden u aan om die te bekijken via https://www.human.nl/bij-ons-op-het-azc.html(Verwijst naar een externe website)
De komst van een asielzoekerscentrum roept vragen op. Dat begrijpen we heel goed. We hopen dat deze uitleg helder is en u helpt om een goed beeld te krijgen van wat er speelt.
Vragen, tips, suggesties?
Staat uw vraag er niet bij. Of heeft u zorgen of ideeën? Stuur een mail naar opvang@houten.nl(Verwijst naar een e-mailadres). We proberen uw mail binnen vijf werkdagen te beantwoorden.