Archeologie

De bewoning van Houten kent een zeer lange geschiedenis. Op grond van deze sporen in de bodem is bekend dat hier al zo’n 4 millennia terug mensen leefden. En dat de menselijke bewoning een meer permanent karakter kreeg in de IJzertijd (ca 650 v. Chr. – 15 v. Chr.).

Uit deze periode, en de perioden daarna, zijn in de gemeente Houten vindplaatsen bekend van menselijke activiteiten. Van groot belang zijn vooral de sporen van menselijke nederzettingen uit de IJzertijd, de Romeinse Tijd en de Middeleeuwen.

In Houten zijn 18 archeologische rijksmonumenten aanwezig en meer dan 140 terreinen met archeologische waarde. Deze monumenten zijn niet bovengronds te zien zoals bijvoorbeeld gebouwen. Daarnaast kent een zeer groot deel van het grondgebied van Houten (met name de hoog gelegen gronden) een hoge trefkans op archeologische vondsten.

De kern van het archeologiebeleid is de Archeologische Maatregelenkaart. Kort samengevat is op deze kaart te zien waar archeologisch waardevolle gebieden zijn of worden verwacht. Het beleidsplan is gebaseerd op de uitgangspunten van de Wet op de archeologische monumentenzorg en het eerder vastgestelde monumentenbeleid Gekoesterd Erfgoed.

De Wet op de archeologische monumentenzorgregelt regelt:

  • De bescherming van archeologisch erfgoed in de bodem
  • De inpassing ervan in de ruimtelijke ontwikkeling
  • De financiering van opgravingen: 'de veroorzaker betaalt'.

Gestreefd wordt naar behoud van het erfgoed ter plekke. Kan dat niet dan moet aanvullend archeologisch onderzoek worden uitgevoerd. Gemeenten hebben door deze wet de regie gekregen van de zorg voor het archeologisch erfgoed. Archeologie wordt zo een integraal onderdeel van het ruimtelijk beleid van de gemeente.

Om de archeologie op de 18 archeologische rijksmonumenten extra bescherming te bieden heeft de gemeente Houten een metaaldetectorverbod ingesteld. Dit verbod is tevens van kracht op archeologische onderzoekslocaties, met uitzondering voor diegene die beschikt over een opgravingvergunning. Met het detectorverbod wil de gemeente een krachtig signaal afgeven waaruit blijkt dat we zuinig zijn op ons archeologisch erfgoed.

De locaties van de achttien archeologische rijksmonumenten kunt u zien op de Archeologische Maatregelenkaart (Categorie 1A).

Op 11 maart 2009 is het verbod in werking getreden en is degene die op de aangewezen locaties het verbod overtreedt strafbaar. Op grond van het bepaalde in de Algemene Plaatselijke Verordening betreft het een hechtenis van ten hoogste drie maanden of een geldboete van de tweede categorie (maximaal € 3700). De handhavende rol ligt bij de politie. Om burgers attent te maken op het verbod bij de archeologische onderzoekslocaties worden daar tijdelijke verbodsborden geplaatst.